Używamy plików cookie

Czym było badanie i kto w nim uczestniczył?

Metodyka badania naukowego obejmowała systematyczny przegląd i bayesowską metaanalizę czterech randomizowanych badań klinicznych (RCT). Badania zostały zidentyfikowane w bazach PubMed, Cochrane Central Register of Controlled Trials oraz Web of Science. Trzy z nich były wcześniej połączone w metaanalizie danych indywidualnych pacjentów, a czwarte było badaniem BALANCE. Ocena ryzyka błędu systematycznego została przeprowadzona przy użyciu narzędzia Cochrane Risk of Bias Tool wersja 2, a pewność dowodów oceniono zgodnie z podejściem GRADE.

Kto był badany? Metaanaliza objęła 3729 dorosłych pacjentów hospitalizowanych z powodu bakteriemii Gram-ujemnej (51,3% kobiet, mediana wieku 67-79 lat). Większość infekcji (90,8%) była wywołana przez bakterie z rzędu <b>Enterobacterales</b>, przy czym jedno badanie koncentrowało się wyłącznie na bakteriemiach wywołanych przez Enterobacterales, a pozostałe uwzględniały również inne bakterie Gram-ujemne. Pacjenci zostali losowo przydzieleni do grup otrzymujących antybiotykoterapię przez 7 dni (n=1884) lub 14 dni (n=1845). Głównym źródłem zakażeń był układ moczowy. Warto zaznaczyć, że w badaniach niedostatecznie reprezentowane były osoby z immunosupresją, takie jak pacjenci po przeszczepach narządów.

Jakie są wyniki badania i co to oznacza dla pacjenta?

Opis badania koncentrował się na ocenie tego czy 7-dniowa terapia antybiotykowa nie jest gorsza niż standardowa 14-dniowąaw zakresie 90-dniowej śmiertelności całkowitej. Predefiniowany margines nie gorszości wynosił RR ≤1,25, co przy wskaźniku śmiertelności w grupie kontrolnej wynoszącym 13,7% odpowiadało marginesowi bezwzględnemu około 3,4%. We wszystkich badaniach wybór antybiotyku i droga podania były ustalane przez zespół leczący, a czas trwania leczenia nie był zaślepiony. Badania miały charakter otwarty, co wiązało się z pewnym ryzykiem odchyleń od zamierzonej interwencji, ale pod innymi względami były oceniane jako obarczone niskim ryzykiem błędu systematycznego. Przeprowadzono analizę zarówno zgodnie z intencją leczenia (ITT), jak i zgodnie z protokołem (PP).

Wyniki wykazały, że w analizie ITT 90-dniowa śmiertelność całkowita wyniosła 12,8% (226 z 1884 pacjentów) w grupie 7-dniowej i 13,7% (253 z 1845 pacjentów) w grupie 14-dniowej, co odpowiadało współczynnikowi ryzyka (RR) 0,91 (95% CrI: 0,69-1,22). Prawdopodobieństwo nie gorszości krótszej terapii wyniosło 97,8%. W analizie PP, która objęła 1527 pacjentów w grupie 7-dniowej i 1599 w grupie 14-dniowej, RR wyniosło 0,93 (95% CrI: 0,68-1,32), z 95,1% prawdopodobieństwem nie gorszości. Wskaźnik śmiertelności w grupie kontrolnej wyniósł 12,4% (199 z 1599), co odpowiadało marginesowi nie gorszości 3,1% w skali bezwzględnej. Prawdopodobieństwo wyższości (superiority) krótszej terapii wyniosło 76,6% w analizie ITT i 68,9% w analizie PP. Pewność dowodów została oceniona jako wysoka, a znaczenie wyniku jako krytyczne.

Wnioski z metaanalizy sugerują, że 7-dniowa terapia antybiotykowa jest nie gorsza niż standardowa 14-dniowa w leczeniu bakteriemii Gram-ujemnej, przy założeniu odpowiedniej kontroli źródła zakażenia. Potencjalne mechanizmy wyższości krótszego leczenia mogą obejmować zmniejszenie jatrogennej chorobowości i śmiertelności, być może poprzez skrócenie hospitalizacji, zmniejszenie potrzeby dostępu dożylnego, ograniczenie rozwoju oporności na antybiotyki lub dysbiozy oraz zmniejszenie ryzyka działań niepożądanych związanych z antybiotykami. Krótszy czas trwania antybiotykoterapii (7 dni) powinien być preferowany w niepowikłanej bakteriemii Gram-ujemnej, szczególnie u pacjentów z odpowiednią kontrolą źródła zakażenia i infekcjami wywołanymi przez Enterobacterales. Przyszłe badania powinny skupić się na ocenie skuteczności krótszej terapii w leczeniu zakażeń wywołanych przez inne patogeny, takie jak <b>Pseudomonas aeruginosa</b>, oraz u pacjentów z ciężką immunosupresją. Korzystne byłoby również dodatkowe badanie spersonalizowanej terapii opartej na klinicznych regułach zakończenia leczenia lub poziomach biomarkerów.

Podsumowanie 

Metaanaliza czterech randomizowanych badań klinicznych wykazała, że 7-dniowa terapia antybiotykowa jest nie gorsza (non-inferior) niż standardowa 14-dniowa w leczeniu bakteriemii Gram-ujemnej. Badanie objęło 3729 pacjentów, głównie z infekcjami wywołanymi przez Enterobacterales (90,8%), ze skuteczną kontrolą źródła zakażenia. W analizie ITT, 90-dniowa śmiertelność wyniosła 12,8% w grupie 7-dniowej vs 13,7% w grupie 14-dniowej (RR 0,91; 95% CrI: 0,69-1,22), z 97,8% prawdopodobieństwem nie gorszości. Analiza PP wykazała podobne rezultaty (RR 0,93; 95% CrI: 0,68-1,32) z 95,1% prawdopodobieństwem nie gorszości. Krótszy czas leczenia może zmniejszyć ryzyko powikłań związanych z antybiotykoterapią, w tym rozwój oporności, zakażenia C. difficile i działania niepożądane. Wyniki sugerują, że 7-dniowa terapia powinna być preferowana w niepowikłanej bakteriemii Gram-ujemnej przy odpowiedniej kontroli źródła zakażenia.

Bibliografia

1. Lee TC, Prosty CJ, Fralick M, et al. Seven vs Fourteen Days of Antibiotics for Gram-Negative Bloodstream Infection: A Systematic Review and Noninferiority Meta-Analysis. JAMA Netw Open. 2025;8(3):e251421. doi:10.1001/jamanetworkopen.2025.1421