Używamy plików cookie

Czym jest rak prostaty?

Rak prostaty to jeden z najczęstszych nowotworów u mężczyzn na świecie. Stanowi on ponad 14% wszystkich przypadków nowotworów u mężczyzn, z ponad 1,4 miliona nowych zachorowań i prawie 400 tysięcy zgonów rocznie. Gdy choroba rozwija się i przestaje reagować na standardowe leczenie hormonalne, lekarze mówią o raku prostaty opornym na kastrację z przerzutami. To poważny stan, który wymaga specjalnego podejścia. Naukowcy ciągle szukają najlepszych sposobów leczenia, które przedłużą życie pacjentów i poprawią jego jakość.

Niedawno przeprowadzono duże badanie, które porównało różne metody leczenia tego typu raka. Naukowcy przeanalizowali wyniki 24 badań klinicznych obejmujących ponad 13 000 pacjentów. Sprawdzali, które leki i ich połączenia najlepiej działają zarówno jako pierwsza linia leczenia (gdy pacjent dopiero zaczyna terapię), jak i jako druga linia (gdy pierwsza metoda przestała działać).

Badacze patrzyli na kilka ważnych rzeczy: jak długo pacjenci żyli (całkowite przeżycie), jak długo choroba nie postępowała (przeżycie wolne od progresji radiologicznej), jak szybko wzrastał poziom PSA (markera raka prostaty we krwi) i jakie były skutki uboczne leczenia.

Jakie wyniki przyniosło badanie?

"Nasze badanie dostarcza porównawczych dowodów na skuteczność różnych opcji leczenia raka prostaty opornego na kastrację z przerzutami. Nowoczesne leki blokujące receptory androgenowe wykazały dobrą skuteczność, szczególnie w połączeniu z innymi terapiami. Jednak analiza bezpieczeństwa wymaga zrównoważenia korzyści z działaniami niepożądanymi, zwłaszcza w przypadku terapii łączonych" – piszą autorzy badania.

Wyniki pokazały, że w przypadku pierwszej linii leczenia, najlepiej działały terapie łączone, które zawierały nowoczesne leki blokujące receptory androgenowe (czyli miejsca, gdzie przyłączają się męskie hormony napędzające raka). Szczególnie dobrze wypadły połączenia tych leków z inhibitorami PARP (które utrudniają komórkom rakowym naprawę uszkodzonego DNA) lub z radioaktywnym lutetem-177 (który działa jak precyzyjny pocisk, niszcząc komórki rakowe). Te kombinacje wykazały najlepsze wyniki w przedłużaniu życia pacjentów i opóźnianiu postępu choroby.

Jakie wyzwania niesie leczenie?

Dla pacjentów, którzy wcześniej byli leczeni chemioterapią docetakselem, ale przestała ona działać, najlepszym wyborem okazały się znów leki blokujące receptory androgenowe. Lepiej było kontynuować leczenie tą grupą leków niż przechodzić na inny rodzaj chemioterapii, jak kabazytaksel. To ważna wskazówka dla lekarzy, którzy muszą zdecydować o kolejnym kroku w leczeniu, gdy pierwsza linia chemioterapii zawiedzie.

Oczywiście każde leczenie może powodować skutki uboczne. Badacze zauważyli, że terapie łączone częściej wywoływały niepożądane reakcje niż pojedyncze leki. Najczęstsze problemy to zmęczenie, biegunka, bóle stawów, nadciśnienie, ból głowy i nudności. Szczególnie połączenie docetakselu z lekami blokującymi receptory androgenowe wiązało się z wysokim ryzykiem skutków ubocznych przy ograniczonej skuteczności terapeutycznej. Dlatego lekarze muszą dokładnie rozważyć, czy korzyści z bardziej intensywnego leczenia przeważają nad ryzykiem skutków ubocznych.

Jakie opcje terapeutyczne oferuje badanie?

Co to oznacza dla pacjentów? Badanie pokazuje, że nowoczesne terapie oparte na lekach blokujących receptory androgenowe, zwłaszcza w połączeniu z innymi metodami, mogą być najlepszym wyborem dla wielu chorych. Jednak każdy przypadek jest inny i decyzje o leczeniu powinny być podejmowane indywidualnie przez lekarza i pacjenta, biorąc pod uwagę zarówno skuteczność, jak i możliwe działania niepożądane.

W leczeniu raka prostaty opornego na kastrację z przerzutami stosuje się obecnie pięć głównych typów leków: nowoczesne leki antyandrogenne (abirateron i enzalutamid), chemioterapię taksanową (docetaksel i kabazytaksel), inhibitory PARP, immunoterapię (sipuleucel-T) oraz radionuklidy (lutec-177 i rad-223). Wybór odpowiedniej terapii i jej sekwencji jest kluczowy dla uzyskania najlepszych wyników leczenia.

Badacze podkreślają, że potrzebne są kolejne badania, które bezpośrednio porównają różne metody leczenia, aby jeszcze lepiej określić, które z nich są najskuteczniejsze dla konkretnych grup pacjentów. Wyniki tego badania stanowią ważny krok w kierunku optymalizacji leczenia i mogą pomóc w tworzeniu przyszłych wytycznych dla lekarzy zajmujących się pacjentami z rakiem prostaty.

Podsumowanie

Badania nad skutecznością różnych terapii w leczeniu raka prostaty opornego na kastrację z przerzutami objęły analizę 24 badań klinicznych z udziałem ponad 13 000 pacjentów. Wyniki pokazują, że w pierwszej linii leczenia najskuteczniejsze są terapie łączone zawierające nowoczesne leki blokujące receptory androgenowe, szczególnie w połączeniu z inhibitorami PARP lub lutetem-177. Dla pacjentów po nieskutecznej chemioterapii docetakselem najlepszym wyborem są nadal leki blokujące receptory androgenowe, a nie zmiana na inną chemioterapię. Terapie łączone, choć skuteczniejsze, wiążą się z większym ryzykiem działań niepożądanych, takich jak zmęczenie, biegunka czy bóle stawów. Szczególnie niekorzystny stosunek skuteczności do działań niepożądanych ma połączenie docetakselu z lekami blokującymi receptory androgenowe. Wyniki badania stanowią istotny krok w kierunku optymalizacji leczenia raka prostaty i mogą pomóc w tworzeniu przyszłych wytycznych klinicznych.

Bibliografia

1. Comparative therapeutic efficacy and safety of first-line and second-line therapies for metastatic castration-resistant prostate cancer: a systematic review and network meta-analysis. Jiang, Bohao et al. eClinicalMedicine, Volume 81, 103129