Używamy plików cookie

Pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS), którzy byli leczeni tocilizumabem (Actemra) mieli podwyższone ryzyko perforacji dolnego odcinka przewodu pokarmowego, wykazuje badanie przeprowadzone przez niemieckich naukowców.

W porównaniu z konwencjonalnymi lekami modyfikującymi przebieg choroby (LMPCh), ryzyko wystąpienia tego działania niepożądanego było ponad czterokrotnie wyższe w przypadku tocilizumabu (HR 4,48, 95% CI 2.01-9.99), donosi dr Anja Strangfeld z German Rheumatism Research Center w Berlinie.

Natomiast, jak podano w Annals of the Rheumatic Diseases, nie stwierdzono istotnego związku inhibitorów czynnika martwicy nowotworu (TNF) - abataceptu (Orencia) lub rytuksymabu (Rituxan®) z wystąpieniem perforacji przewodu pokarmowego.

Perforacja przewodu pokarmowego najczęściej w górnym odcinku od dawna uznawana jest jako potencjalne powikłanie reumatoidalnego zapalenia stawów, szczególnie w połączeniu z leczeniem niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) i glikokortykosteroidami. W ogólnej populacji, śmiertelność z powodu perforacji wynosi 30%.

W trakcie badań klinicznych tocilizumabu, monoklonalnego przeciwciała, które blokuje receptor dla interleukiny-6, raportowano 26 przypadków perforacji przewodu pokarmowego. U pacjentów przyjmujących jedynie LMPCh nie obserwowano tego powikłania.

Aby dokładniej zbadać częstość tego zjawiska w warunkach rzeczywistych, dr Strangfeld i współpracownicy przeanalizowali dane z niemieckiego rejestru pacjentów z RZS, leczonych lekami biologicznymi, który zawiera 13,310 pacjentów- stan na październik 2015. W całej grupie, średnia wieku wynosiła 58 lat, a trzy czwarte stanowią kobiety.

Pacjenci, którzy rozpoczynali leczenie lekami biologicznymi o innym punkcie uchwytu niż TNF mieli dłuższy czas trwania choroby, średnio 12,1 lat, w porównaniu z 10,7 latami w przypadku pacjentów otrzymujących anty-TNF i 7,2 latami u pacjentów rozpoczynających konwencjonalne leczenie LMPCh. U pacjentów tych częściej zawodziły konwencjonalne LMPCh i leki biologiczne, a dwie trzecie z nich otrzymało uprzednio terapię anty-TNF.

Podczas follow-upu 53,972 pacjento-lat wystąpiły 44 perforacje przewodu pokarmowego. 37 dotyczyło dolnego odcinka przewodu pokarmowego, z czego 32 wystąpiły w okrężnicy lub esicy, 4 w wyrostku robaczkowym i 1 w końcowym odcinku jelita krętego.

Zapadalność na perforację dolnego odcinka przewodu pokarmowego liczona na 1000 pacjento-lat była niska w przypadku wszystkich terapii z wyjątkiem tocilizumabu:

-Konwencjonalne LMPCh 0,6 (95% Cl 0,3-1,1)

-Inhibitory TNF, 0,5 (95% Cl 0,3-0,9)

-Abatacept, 0,5 (95% Cl 0.01-2.8)

-Rytuksymab, 0,2 (95% Cl 0.01-1.1)

-Tocilizumab, 2,7 (95% CI 1.4-4.8)

Analiza przypadków perforacji przewodu pokarmowego wykazała czynniki ryzyka, między innymi podeszły wiek, stosowanie glikokortykosteroidów, nadużywanie NLPZ oraz leczenie tocilizumabem.

W analizie wieloczynnikowej nie wykazano, by leczenie inhibitorami TNF, abataceptem lub rytuksymabem istotnie podnosiło to ryzyko.

Objawy kliniczne perforacji przewodu pokarmowego różniły się wśród pacjentów stosujących tocilizumab. W przypadku perforacji, ostry ból brzucha wystąpił u 90% pacjentów leczonych LMPCh, u 60% pacjentów stosujących inhibitory TNF oraz u tylko 27% (trzech pacjentów) osób leczonych tocilizumabem. Ponadto, większość pacjentów przyjmujących LMPCh i anty-TNF miało podwyższone stężenie CRP powyżej 100 mg / l, co było widoczne tylko u jednego pacjenta na tocilizumabie.

Ogółem jedna czwarta pacjentów zmarła w ciągu miesiąca po pojawieniu się perforacji. Śmiertelność u chorych na tocilizumabie wynosiła 46% i była wyższa niż w innych grupach, choć nie tak znacząco.

Jeśli chodzi o mechanizm w jaki tocilizumab zwiększa ryzyko perforacji dolnego odcinka przewodu pokarmowego, autorzy sugerują, że receptor IL-6 "wydaje się odgrywać ważną rolę w barierze jelitowej".

"Przypuszcza się, że tkanka tłuszczowa gromadzi się lokalnie, obejmując zapalone uchyłki, podobnie jak w wypadku choroby Leśniowskiego-Crohna" wyjaśniają.

Pacjenci i lekarze powinni być świadomi możliwości wystąpienia tego rzadkiego zdarzenia podczas leczenia tocilizumabem. Objawy mogą być łagodne, CRP może być w normie.

Inne niedawne badania wykazały, że leczenie inhibitorem JAK1 / 3 tofacitinibem (Xeljanz) również wiązało się ze zwiększonym ryzykiem perforacji dolnego odcinka przewodu pokarmowego z współczynnik ryzyka 3,24 (95% CI: 1.05-10.04) w porównaniu z leczeniem anty-TNF. W tym badaniu, stworzonym na podstawie bazy danych Medicare i Marketscan, współczynnik ryzyka dla tocilizumabu wynosił 2,55 (95% CI 1.16-3.73).

O potencjalnym ryzyku tofacitinibu, autorzy badania pisali: "Biorąc pod uwagę plejotropowy charakter inhibitorów JAK1, JAK2, JAK3 oraz białkowej kinazy tyrozynowej 2, ich dalszego wpływu na IL-6 istnieje potencjalnie zwiększone ryzyko perforacji przewodu pokarmowego ".

Ograniczenia badania obejmowały niewielką liczbę przypadków perforacji przewodu pokarmowego oraz brak szczegółowych informacji na temat stosowania NLPZ.

Źródło: medpagetoday.com